ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ: Οι πρώτες τάσεις εκπαίδευσης τυφλοκωφών εμφανίζονται κατά τα τέλη του 18ου αιώνα (Σχολή Κωφών Παρισιού) και το πρώτο ήμισυ του 19ου αιώνα (Σχολή Τυφλών Βοστόνης).
Η ολοκληρωμένη εκπαίδευση αρχίζει στο τέλος του 19ου αιώνα και αρχή του 20ου, επηρεαζόμενη από τη φιλοσοφία και τις τεχνικές του χώρου των τυφλών και των κωφών (Braille-νοηματική γλώσσα-δακτυλολογία). Αναπτύχθηκε δε, σε κέντρα τυφλών (Perkins/ΗΠΑ) ή κωφών (LARNAY/Γαλλία).
«Εκπαιδεύσιμοι» μαθητές έγιναν γνωστοί σε όλο τον κόσμο και προκάλεσαν το θαυμασμό των συγχρόνων τους και το ενδιαφέρον των επιστημόνων. Το όνομά τους ήταν στενά συνδεδεμένο με το όνομα των δασκάλων τους:
Marie Heurtin-Soeur Margerite,
Hellen Keller-Ann Sullivan.
Το δεύτερο ήμισυ του 20ου αιώνα σφραγίστηκε από μία μεγάλη αλλαγή στην προσέγγιση των τυφλοκωφών. Στην δεκαετία του 60΄ ενέσκηψε σε όλο τον κόσμο επιδημία ερυθράς που προκάλεσε τη γέννηση παιδιών με συνδυασμένα προβλήματα όρασης και ακοής. Ο πληθυσμός των τυφλοκωφών αυξήθηκε κατά 400% παγκοσμίως. Τα περισσότερα παιδιά θεωρούντο ανεκπαίδευτα λόγω της πολυαναπηρίας που παρουσίαζαν (καρδιοπάθειες, νοητική υστέρηση, αυτισμό…) και η ένταξή τους σε σχολεία τυφλών ή κωφών ήταν δύσκολη.
Τα παιδιά αυτά έτυχε να γεννηθούν μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου κοινωνικά κινήματα είχαν αναπτυχθεί για τα δικαιώματα και την ισότητα του ανθρώπου και κατ΄ επέκταση στο δικαίωμα του στην εκπαίδευση. Αυτή η συγκυρία καθόρισε και τη σύσταση των εξειδικευμένων υπηρεσιών –κέντρων για τα τυφλοκωφά άτομα στις ανεπτυγμένες χώρες και στη συνέχεια στις αναπτυσσόμενες.

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΕΣ: Η αύξηση του αριθμού των τυφλοκωφών οδήγησε σε περαιτέρω μελέτες αυτού του πληθυσμού όσον αφορά τον αριθμό και τη διαφορετικότητά του.
Οι μέχρι στιγμής έρευνες ανά τον κόσμο δεν παρουσιάζουν κοινά αποτελέσματα. Μία έρευνα στην Φινλανδία (Troyou et al, 1988) αξιολογεί σε 12/100.000 τον αριθμό των τυφλοκωφών, ενώ το ίδιο έτος η Αγγλία (Deafblind Liaison Crp) δίνει ποσοστό 20/100.000.
Αποκλίσεις υπάρχουν και στις σημερινές έρευνες και οφείλονται στην επιλογή μεθοδολογίας και στον ορισμό της τυφλοκώφωσης που έχει υιοθετήσει το κάθε κράτος.

ΟΡΙΣΜΟΣ: Ο ορισμός που σήμερα είναι ευρύτατα αποδεκτός είναι ο προτεινόμενος από την Σκανδιναβική Επιτροπή για την αναπηρία (1980):

«Ένα άτομο είναι τυφλοκωφό όταν πάσχει από οπτικές και ακουστικές δυσκολίες σε μεγάλο βαθμό. Μερικά τυφλοκωφά άτομα είναι τελείως τυφλά και κωφά, ενώ άλλα πάλι, διαθέτουν περιορισμένη ακοή ή όραση. Όταν οι επιπτώσεις από τις οπτικές και ακουστικές δυσκολίες είναι εκτεταμένες, αυτό σημαίνει ότι ο τυφλοκωφός δεν μπορεί να επωφεληθεί αυτόματα από τις υπηρεσίες που παρέχονται σε άτομα με οπτική ή ακουστική αναπηρία. Σαν αποτέλεσμα η τυφλοκώφωση συνεπάγεται τεράστιες δυσκολίες στους τομείς της μάθησης, της εκπαίδευσης, της εργασίας, των πολιτιστικών δραστηριοτήτων και της πληροφόρησης».
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ: Οι ειδικοί επαγγελματίες διακρίνουν σε τέσσερις κατηγορίες το τυφλοκωφό πληθυσμό, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τις ανάγκες και την προσέγγιση.

Αυτές οι κατηγορίες είναι:
 Οι εκ γενετής τυφλοκωφοί (15% του τυφλοκωφού πληθυσμού)
 Οι κωφοί που χάνουν την όρασή τους (35% του τυφλοκωφού πληθυσμού)
 Οι τυφλοί που χάνουν την ακοή τους (5% του τυφλοκωφού πληθυσμού)
 Οι τυφλοκωφοί της τρίτης ηλικίας (45% του τυφλοκωφού πληθυσμού)

Στις παραπάνω κατηγορίες λαμβάνουμε υπ΄ όψη μας και άλλους παράγοντες, όπως την ηλικία κατά την οποία εμφανίζεται η τυφλοκώφωση, το βαθμό όρασης και ακοής (π.χ. ολική τύφλωση-βαρηκοΐα, κώφωση, περιφερειακή όραση, κλπ) και από παρουσία άλλων αναπηριών (εγκεφαλική παράλυση, αυτισμό κλπ)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν υπάρχει βιβλιογραφία ούτε ελληνική ούτε και ξένη. Η Υπηρεσία Τυφλοκωφών του ΚΕΑΤ με προσωπικά έξοδα των ίδιων των εργαζομένων έχει δημιουργήσει μια πολύ σημαντική βιβλιοθήκη με εκπαιδευτικό υλικό το οποίο έχει αγοράσει από κέντρα του εξωτερικού.
Ενδεικτικά σαν αναφέρω δύο τίτλους:
1. Deaf-Blind Infants and Children A Developmental Guide, J.M. McINNES, J.A. TREFFRY

2. ΤΜΗΜΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ, ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ για Μαθητές με Πολλαπλές Αναπηρίες, Οδηγός για Τυφλοκωφούς Μαθητές, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ, Αθήνα 2004

3. Πρακτικά από το ετήσιο σεμινάριο που διοργάνωσε το ΚΕΑΤ για την κατάρτιση εκπαιδευτών τυφλοκωφών ατόμων.

Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να ανατρέξει και να αναζητήσει πληροφορίες στις παρακάτω διευθύνσεις:
www.deafblindinternational.org
www.perkins.org
www.deafblind.com
(Ευχαριστούμε την κυρία Κ. Μπεζεριάνου, κοινωνική λειτουργό στην Υπηρεσία Τυφλοκωφών του Κ.Ε.Α.Τ. για το σχετικό με αυτήν την υποκατηγορία της σελίδας μας ενημερωτικό υλικό που μας έστειλε).