Το παρόν και το μέλλον του κράτους πρόνοιας προς τους πολίτες με προβλήματα αναπηρίας: H ίδρυση των κέντρων πιστοποίησης αναπηρίας και η εξέλιξη τους μέχρι σήμερα – ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ της ΚΑΜΑΤΣΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ – ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, ΠΜΣ Δημόσια Διοίκηση – Δημόσιο Μάνατζμεντ – Μέρος 3ο

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 – ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΚΡΑΤΟΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ

1.1       Ορισμός και έννοιες του κοινωνικού κράτους, κοινωνικής πολιτικής και κράτους πρόνοιας.

Στο σύνταγμα της Ελλάδας στο άρθρο 25 αναγνωρίζεται η αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου και η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Αρχικά η κυβέρνηση εφαρμόζει τους νόμους έτσι ώστε να προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα συμπεριλαμβανομένων της ασφάλειας των ατόμων και των αγαθών. Έτσι η έννοια του κράτους δικαίου συνδέεται άμεσα με την αρχή της νομιμότητας. To κράτος πρόνοιας είναι το θεσμικό πλαίσιο παροχής κοινωνικών δικαιωμάτων στους τομείς υγείας, εκπαίδευσης και εν γένει παροχής κοινωνικών υπηρεσιών. Ιστορικά το κράτος πρόνοιας αποτελεί καθορισμένη μορφή του καπιταλιστικού κράτους με σύγχρονη μορφή της διοίκησης1.

To κράτος πρόνοιας αποτελεί εκείνη την μορφή κράτους που συμπεριλαμβάνει μεταξύ των θεμελιωδών σκοπών του την αρχή της κοινωνικής δικαιοσύνης και παρεμβαίνει στον οικονομικό χώρο. Το κοινωνικό κράτος αντιπροσωπεύει ένα υποσύνολο, μια συγκεκριμένη μορφή θεσμικής οργάνωσης του κράτους πρόνοιας. Πέραν της δέσμευσης του κράτους να εφαρμόζει την νομιμότητα και βάσει των δικαιωμάτων των ανθρώπων και της ελευθερίας τους έτσι ώστε το κράτος να μην παρεμβαίνει στις οικονομικές – ανταλλακτικές – κοινωνικές σχέσεις της κοινωνίας των πολιτών, η κοινωνική πολιτική συνδέει την ελευθερία με το αίτημα εξασφάλισης ελάχιστων όρων διαβίωσης για όλον τον πληθυσμό και μπορούμε να πούμε ότι η κοινωνία κοινωνικοποιείται2.

Η κοινωνική πολιτική είναι το σύνολο των δράσεων της κυβέρνησης και των θεσμικών οργανισμών που στοχεύουν στην βελτίωση και τη μεταρρύθμιση της κοινωνίας. Η κοινωνική πολιτική στοχεύει σε ένα κράτος πρόνοιας και την αναβάθμιση των κοινωνικών υπηρεσιών3.

Οι όροι κοινωνικό κράτος, κράτος πρόνοιας και κοινωνική πολιτική είναι συνδεδεμένοι με την διαδικασία του μετασχηματισμού του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής από την πρώιμη μορφή του ελεύθερου ανταγωνισμού στον οργανωμένο καπιταλισμό, με πιο σημαντική την     θέση του κράτους στην οργάνωση της αναπαραγωγής των κοινωνικών σχηματισμών4.

1Βλ. Μουζέλης Ν., «Το κράτος πρόνοιας, τα αδιέξοδα και η λύση», Το Βήμα, tovima.gr

2Bλ. Κοντιάδης Ξ., Αθήνα 2019, «Σε τι διαφέρει το κράτος πρόνοιας από το κοινωνικό κράτος», ΣΎΝΤΑGMAWATCH.gr

3Spicker,P. Μάιος 2015, «Αn introduction to Social Policy», www2rgu.ac.uk,

4 Βλ. Ε.Κ.Κ.Δ.Α «Κοινωνικό Κράτος και κοινωνική πολιτική» ,www.ekdd.gr