Το δικαίωμα των ατόμων με οπτική αναπηρία στην αγορά εργασίας και η συμπερίληψη αυτών σε επικείμενο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ του Νικόλαου Τσέγκου και της Μαρίας Τσώνη Διϊδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών ΠΑΔΑ-ΑΣΠΑΙΤΕ: Επιστήμες της Αγωγής μέσω Καινοτόμων Τεχνολογιών και Βιοϊατρικών Προσεγγίσεων  – Μέρος 3ο

1.2          Το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο για την αναπηρία

Το άρθρο 4 του Ελληνικού Συντάγματος, είναι εκείνο που αναφέρει πως όλοι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες απολαμβάνουν ίσα δικαιώματα καθώς και υποχρεώσεις. Αυτό το άρθρο επιβεβαιώνει «την αρχή της ισότητας», προωθώντας την ισότητα των ατόμων με αναπηρία και την ισότητα των φύλων (Σούλης Σ. Γ., 2013).

Στο άρθρο 2, παράγραφος 1 του Συντάγματος γίνεται αναφορά στην προστασία και τον σεβασμό της «ανθρώπινης αξίας» ως μία πρωταρχική υποχρέωση του Ελληνικού Κράτους, προβάλλοντας τη σημασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ισότητας όλων των ανθρώπων.

Στο άρθρο 5, στην παράγραφο 1 του Ελληνικού Συντάγματος αναφέρεται ότι κάθε άτομο έχει το δικαίωμα να αναπτύξει ελεύθερα την προσωπικότητά του και τη συμμετοχή του στην οικονομική, κοινωνική αλλά και την πολιτική ζωή της χώρας, με την προϋπόθεση πως δεν παραβιάζει τα δικαιώματα των άλλων, και ταυτόχρονα δεν καταπατά το Σύνταγμα ή την ηθική. Αυτό δηλώνει ότι κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να εκφράζει την ολόπλευρη προσωπικότητά του αλλά και να είναι ενεργό μέλος της κοινωνίας στην οποία ζει, με τον όρο ότι δεν παραβιάζει τα δικαιώματα των άλλων και την ισχύουσα νομοθεσία.

Στο ίδιο άρθρο, παράγραφος 2, αναφέρεται ότι όλα τα άτομα τα οποία ζούνε στην Ελλάδα μπορούν να απολαύσουν πλήρως τόσο την προστασία της ίδιας τους της ζωής, της αξιοπρέπειας αλλά και της ελευθερίας τους, χωρίς να υπάρχει καμία διάκριση ως προς την εθνικότητα, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τη φυλή ή ακόμη και των πολιτικών τους απόψεων, εκτός από περιπτώσεις που το διεθνές δίκαιο προβάλλει περιορισμούς.

Στο άρθρο 21, παράγραφος 3 γίνεται αναφορά πως το κράτος υποχρεούται να διασφαλίσει τη δημόσια υγεία των κατοίκων της χώρας, καθώς επίσης, και να εξασφαλίσει την προστασία τόσων των νέων κατοίκων της χώρας όσο και των ηλικιωμένων, αλλά και των αναπήρων νεότητας, του γήρατος, της αναπηρίας και την περίθαλψη των απόρων. Με αυτόν τον τρόπο, θεσμοθετείται η έννοια του κοινωνικού κράτους δικαίου και η κρατική κοινωνική πολιτική, με απώτερο στόχο τη διασφάλιση της κοινωνικής ευημερίας και την

προστασία των ατόμων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες λόγω αναπηρίας, ηλικίας ή οικονομικής αδυναμίας.

Στο άρθρο 22 γίνεται αναφορά στα δικαιώματα των αναπήρων στην εργασία. Προβλέπονται οι συνθήκες εργασίας, οι προαγωγές, η αμοιβή, η εκπαίδευση στην εργασία και άλλες συναφείς πτυχές. Είναι προφανές ότι απαγορεύεται κάθε μορφή διάκρισης εις βάρος τους. Έτσι, το κράτος δημιουργεί συνθήκες απασχόλησης για όλους τους πολίτες, προωθώντας την ισότητα και την κοινωνική συνοχή.

Το άρθρο 25 θεσπίζει τόσο τα δικαιώματα που απολαμβάνει ο κάθε πολίτης σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο με στόχο την παροχή προστασίας των πρωταρχικών δικαιωμάτων και την προώθηση ενός κοινωνικού κράτους δικαίου. Τα δικαιώματα των αναπήρων, ως μέλη της κοινωνίας, απολαμβάνουν πλήρη εγγύηση από το κράτος και εξασφαλίζονται ανεμπόδιστα από τα κρατικά όργανα. Οποιαδήποτε περιοριστικά μέτρα εφαρμόζονται αποκλειστικά βάσει του συντάγματος και πρέπει να γίνονται σεβαστά από «την αρχή της αναλογικότητας». Η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων από το κράτος στοχεύει στην πραγμάτωση της κοινωνικής προόδου μέσα σε ένα πλαίσιο ελευθερίας και δικαιοσύνης.

Οι παραπάνω διατάξεις του Ελληνικού Συντάγματος θεσπίζουν την ισότητα των Ελλήνων και των Ελληνίδων, εξασφαλίζοντας ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις για όλους. Προστατεύονται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ελευθερία έκφρασης και συμμετοχής, καθώς επίσης, προστατεύεται η ίδια η ζωή, η ελευθερία αλλά και η τιμή όλων των ατόμων που ζούνε στην Ελλάδα χωρίς να υφίσταται καμία διάκριση.

Ειδικότερα, οι διατάξεις αναφέρονται στην προστασία των ατόμων με αναπηρία, τη νεότητα, το γήρας και την περίθαλψη των απόρων. Επίσης, προβλέπονται συνθήκες απασχόλησης για τους ανάπηρους και απαγορεύεται κάθε μορφή διάκρισης κατά την παροχή των δικαιωμάτων αυτών.

Συνοψίζοντας, το Ελληνικό Σύνταγμα θεσπίζει ένα πλαίσιο νομικής προστασίας και ισότητας για όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες. Αναγνωρίζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια ως πρωταρχική υποχρέωση του ελληνικού κράτους και επιδιώκει να προστατεύσει τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες των πολιτών.

Οι διατάξεις του Συντάγματος εξασφαλίζουν την ανεμπόδιστη ανάπτυξη της προσωπικότητας του κάθε ατόμου και τη συμμετοχή του στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή της χώρας, προσέχοντας παράλληλα να μην παραβιάζονται τα δικαιώματα των άλλων και να μην παραβιάζεται το Σύνταγμα ή τα ηθικά πρότυπα. (Βουλή των Ελλήνων)