Παράγοντες που επηρεάζουν την εύρεση και διατήρηση της απασχόλησης των ατόμων με οπτική αναπηρία – ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ της Κώρη Μαγδαληνής – ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Επιστήμες της Αγωγής: Ειδική Αγωγή, Εκπαίδευση και Αποκατάσταση» – Μέρος 24ο
3.3.3 Έλλειψη πρόσβασης και εκπαίδευσης στην υποστηρικτική τεχνολογία
Η πρόσβαση σε έντυπα και υπολογιστές συνεχίζει να αποτελεί πρόβλημα για τους εργαζόμενους με οπτική αναπηρία, καθώς τους ζητούσαν να διαβάζουν σε έντυπο υλικό (53%), ενώ το 18% δεν ήξερε πώς να χρησιμοποιεί υπολογιστή (Crudden et al., 1998). Όπως ήταν αναμενόμενο, τα άτομα με βαριά οπτική αναπηρία είχαν περισσότερα προβλήματα πρόσβασης σε έντυπο υλικό, από αυτούς με μέτρια οπτική αναπηρία, ενώ αυτοί με μειωμένη όραση είχαν περισσότερα προβλήματα με τους υπολογιστές από αυτούς χωρίς οπτική αναπηρία (Crudden et al., 1998). Αναφέρθηκε η απογοήτευσή τους με τα εργασιακά περιβάλλοντα που στερούνταν κάθε είδους εξειδικευμένου εξοπλισμού, ιδιαίτερα υπολογιστών με υποστηρικτική τεχνολογία (Wolffe et al., 2013). Βοηθήματα μειωμένης όρασης, όπως συστήματα ανάγνωσης και γραφής braille, προσαρμοστικά συστήματα υπολογιστών, συστήματα ανάγνωσης οθόνης για Windows, λείπουν από τα εργασιακά περιβάλλοντα (La Grow & Daye, 2005). Η τεχνολογία που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση των εμποδίων, στην προσβασιμότητα στην έντυπη μορφή, μπορεί να δημιουργήσει πρόσθετα εμπόδια και περιορισμούς, όπως η αλλαγή τεχνολογίας, η έλλειψη τεχνικής υποστήριξης, προβλήματα προσβασιμότητας σε προγράμματα ανάγνωσης οθόνης, προβλήματα συμβατότητας μεταξύ του προγράμματος ανάγνωσης οθόνης ή του λογισμικού μεγέθυνσης και του κύριου προγράμματος που χρησιμοποιούσαν, η συνεχή ενημέρωση σχετικά με τις ενημερώσεις που λαμβάνει το λογισμικό, η αντιμετώπιση προβλημάτων της υποστηρικτικής τεχνολογίας, οι χρόνοι επεξεργασίας, οι καθυστερήσεις στην απόκτηση εξοπλισμού και η έλλειψη προγραμμάτων εκπαίδευσης υψηλής ποιότητας στην υποστηρικτική τεχνολογία (Coffey et al., 2015∙ Crudden et al., 2005∙ La Grow & Daye, 2005).
Είναι εμφανής ο αντίκτυπος της υποστηρικτικής τεχνολογίας στη διατήρηση και στη δημιουργία θέσεων εργασίας (Gerber, 2003). Τα άτομα με οπτική αναπηρία ήταν ανήσυχα όταν υπήρχαν καθυστερήσεις στην απόκτηση εξοπλισμού, όταν τους ζητήθηκε να εκτελέσουν εργασίες, χωρίς να έχουν αρκετό χρόνο για να μάθουν πώς να χρησιμοποιούν τον εξοπλισμό τους αποτελεσματικά ή όταν ο παρεχόμενος εξοπλισμός δεν ήταν συμβατός με το πληροφοριακό σύστημα του εργοδότη. Μια τέτοια εκπαίδευση μπορεί να είναι χρήσιμη για τη μείωση του άγχους, που βιώνουν τα άτομα με οπτική αναπηρία, όταν προσπαθούν να μάθουν προσαρμοστικές τεχνικές και να αποκτήσουν νέες τεχνολογικές δεξιότητες, ενώ συνεχίζουν να είναι παραγωγικοί υπάλληλοι (Crudden, 2002). Έχει αναφερθεί βέβαια και το υψηλό κόστος της τεχνολογίας και η δυσκολία εκπαίδευσης (Crudden et al., 1998). Στην έρευνα του O’ Dey (1999), αναφέρεται ότι τα πράγματα έχουν χειροτερέψει, επειδή πολλές από τις προσεγγίσεις που έχουν χρησιμοποιηθεί για την πρόσβαση σε οθόνες υπολογιστών, δεν λειτουργούν πια. Επίσης, πολλοί ανέφεραν ότι δεν μπορούν να αποκτήσουν δεξιότητες τεχνολογίας χωρίς εργασία αλλά ούτε να βρουν εργασία χωρίς δεξιότητες τεχνολογίας (O’ Dey, 1999). Στην έρευνα του Gerber (2003), 35 συμμετέχοντες (85%) που χρησιμοποιούσαν την υποστηρικτική τεχνολογία, ως μέρος της δουλειάς τους, δήλωσαν ότι ήταν πολύ σημαντική για την εργασία τους. Ορισμένοι συμμετέχοντες δήλωσαν, ότι δεν μπορούσαν να κάνουν τη δουλειά τους χωρίς την χρήση υπολογιστών. Μια συμμετέχουσα ανέφερε ότι η τεχνολογία δημιουργεί ευελιξία στην εργασία. Της επέτρεψε να ολοκληρώσει τις αναφορές της είτε από το γραφείο είτε από το σπίτι (Gerber, 2003). Ωστόσο, στην έρευνα του Benoit (2013), αναφέρεται ότι ακόμη και με καλή κατάρτιση, τα άτομα με οπτική αναπηρία, που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες επαγγελματικής αποκατάστασης, που έχουν εμπειρία και αυτοπεποίθηση, και που γνωρίζουν και χρησιμοποιούν την τεχνολογία αποτελεσματικά, συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν οικονομική περιθωριοποίηση και μια σειρά προκαταλήψεων από τα άτομα χωρίς οπτική αναπηρία.
