Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ – ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ της ΕΥΓΕΝΙΑΣ ΣΕΙΡΑ – ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, Επιστήμες της Αγωγής: Ειδική Αγωγή, Εκπαίδευση και Αποκατάσταση – Μέρος 1ο

Φεβ 3, 2025 | Άλλες προσεγγίσεις της τυφλότητας και της αναπηρίας, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ – ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ της ΕΥΓΕΝΙΑΣ ΣΕΙΡΑ – ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, Επιστήμες της Αγωγής: Ειδική Αγωγή, Εκπαίδευση και Αποκατάσταση – Μέρος 1ο

 

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ, ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ

Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής

 

Πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών

 

« Επιστήμες της Αγωγής: Ειδική Αγωγή, Εκπαίδευση και Αποκατάσταση»

 

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

 

«Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ»

«The role of social support in individuals’ life with visual impairments»

 

ΕΥΓΕΝΙΑ ΣΕΙΡΑ

 

Εξεταστική Επιτροπή Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος Δόξα Παπακωνσταντίνου Ελένη Κουστριάβα

 

Θεσσαλονίκη (2024)

 

Περιεχόμενα

 

Περιεχόμενα

Περίληψη

Πρόλογος

Εισαγωγή

Κεφάλαιο πρώτο: Βασικές Έννοιες

1.1.        Ορισμός Οπτικής Αναπηρίας

1.1.1.     Κοινωνική Υποστήριξη: έννοιες και Ορισμοί

1.1.2.     Κοινωνικά δίκτυα και κοινωνική υποστήριξη

1.1.3.     Λαμβανόμενη και αντιληπτή υποστήριξη

1.2.        Οπτική Αναπηρία και Ψυχική Υγεία

1.3.        Ποιότητα ζωής και Οπτική αναπηρία

1.4.        Οπτική αναπηρία κοινωνικοποίηση και κοινωνική ένταξη

1.5.        Κοινωνική υποστήριξη και Οπτική αναπηρία

1.6.        Αρνητική κοινωνική υποστήριξη

1.7.        Υπερπροστασία ατόμων με αναπηρίες

Κεφάλαιο δεύτερο: Μεθοδολογία της έρευνας

Κεφάλαιο τρίτο: Αποτελέσματα

3.1.        Ο ρόλος της κοινωνικής στήριξης στην ψυχική υγεία των ατόμων με οπτική αναπηρία

3.2.        Η συμβολή της κοινωνικής στήριξης στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με οπτική αναπηρία

3.3.        Η συμβολή της κοινωνικής στήριξης στην κοινωνικοποίηση και την κοινωνική ένταξη των ατόμων με οπτική αναπηρία

Κεφάλαιο τέταρτο

4.1.        Συζήτηση

4.2.        Περιορισμοί

4.3.        Συμπεράσματα

Βιβλιογραφία

 

Περίληψη

Η κοινωνική υποστήριξη αποτελεί ένα από τους βασικούς παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή των ατόμων με αναπηρίες και ιδιαίτερα των ατόμων με οπτική αναπηρία. Ο διαρκώς αυξανόμενος αριθμός των ατόμων με οπτική αναπηρία και ο μεγάλος αριθμός των εμποδίων με τα οποία έρχονται αντιμέτωπα καθημερινά οδηγούν στην ανάγκη για τη διερεύνηση των παραμέτρων που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Η μελέτη της κοινωνικής στήριξης και η συμβολή της στη βελτίωση της ψυχικής υγείας και της κοινωνικής ένταξης των ατόμων με οπτική αναπηρία αποτέλεσαν αντικείμενο της παρούσας εργασίας. Στην ανασκόπηση μελετήθηκαν άρθρα που εκτείνονται χρονικά από το 2005 μέχρι και σήμερα ενώ παράλληλα συμπεριλήφθηκαν έρευνες οι οποίες γεωγραφικά δεν περιορίστηκαν στο χώρο της Ευρώπης αλλά έλαβαν χώρα σε παγκόσμιο επίπεδο. Κάνοντας λόγο για κοινωνική στήριξη εννοούμε τη βοήθεια που λαμβάνουν ή αναμένουν να λάβουν τα άτομα από εκείνους με τους οποίους έρχονται σε επαφή. Η κοινωνική στήριξη αποτελεί μια κοινωνική διαδικασία και επομένως οι έρευνες που μελετήθηκαν σχετίζονταν με την παροχή υποστήριξης από τα κοινωνικά δίκτυα των ατόμων. Μιας και η απώλεια της όρασης οδηγεί σε ψυχοκοινωνικές κυρίως προκλήσεις δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στις θετικές επιρροές της κοινωνικής στήριξης για την καταπολέμηση διαφόρων στρεσογόνων καταστάσεων καθώς και της κατάθλιψης. Τέλος, παρατηρήθηκε πως η κοινωνική στήριξη μπορεί να βελτιώσει σημαντικά το βιοτικό επίπεδο των ατόμων με με οπτική αναπηρία ενώ οδηγεί και στην ανάπτυξη περισσότερων κοινωνικών σχέσεων. Ωστόσο, δεν πρέπει να λησμονούμε το γεγονός ότι η κοινωνική στήριξη δεν αποτελεί μια ανεξάρτητη συνιστώσα αλλά επηρεάζεται από τα διάφορα ατομικά χαρακτηριστικά κάθε αποδέκτη. Ως εκ τούτου, αν η λαμβανόμενη κοινωνική στήριξη δεν παρέχεται υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις υπάρχει πιθανότητα να επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις στη ζωή των ατόμων. Τέλος, κρίνεται αναγκαίο η κοινωνική στήριξη να ανταποκρίνεται στις προσωπικές ανάγκες και τα ατομικά χαρακτηριστικά του ατόμου έτσι ώστε να οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα.

Λέξεις κλειδιά: κοινωνική στήριξη, κοινωνικά δίκτυα, οπτική αναπηρία, ψυχική υγεία, ευεξία, κατάθλιψη, ποιότητα ζωής, κοινωνικοποίηση, κοινωνική ένταξη, κοινωνικές επαφές

 

Πρόλογος

 

Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας με τίτλο «Ειδική Αγωγή Εκπαίδευση και Αποκατάσταση».

Συγκεκριμένα, ο τίτλος της εργασίας είναι «Ο ρόλος της κοινωνικής στήριξης στη ζωή των ατόμων με οπτική αναπηρία» και εκπονήθηκε στο διάστημα του χειμερινού και εαρινού εξαμήνου κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους 2023-2024.

Η παροχή κοινωνικής στήριξης αποτελεί πρωταρχική ανάγκη όλων των ανθρώπων και ιδιαίτερα εκείνων που έρχονται αντιμέτωποι με κάποια μορφή αναπηρίας. Η συγκεκριμένη εργασία ασχολήθηκε με το κατά πόσο η κοινωνική στήριξη επηρεάζει τη ζωή των ατόμων με οπτική αναπηρία. Η παρούσα μελέτη αποτέλεσε μια απόπειρα να διερευνηθεί ο ρόλος της κοινωνικής στήριξης τόσο σε θετικό όσο και σε αρνητικό επίπεδο αλλά και μέσα από τα αποτελέσματα να δοθεί τροφή για επιπλέον διερεύνηση προκειμένου να προαχθούν οι παράγοντες που μπορούν να συντελέσουν στη θετική επίδραση της κοινωνικής στήριξης στη ζωή των ατόμων με οπτική αναπηρία μακροπρόθεσμα.

Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους συνέβαλαν στην εκπόνηση της διπλωματικής μου εργασίας. Οφείλω να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες στον επιβλέποντα της εργασίας καθηγητή κ. Κωνσταντίνο Παπαδόπουλο για την καθοδήγησή του αλλά και για την πολύτιμη βοήθεια που μου προσέφερε σε κάθε στάδιο εκπόνησης της εργασίας ώστε η μελέτη να οδηγήσει σε πιο ολοκληρωμένα συμπεράσματα.

Τέλος, θα ήθελα να αφιερώσω αυτή την εργασία στην οικογένεια μου και ιδιαίτερα στη μητέρα μου που ήταν δίπλα μου στηρίζοντάς με σε κάθε μου βήμα και να ευχαριστήσω τους φίλους μου για την κατανόηση και την υποστήριξη που μου παρείχαν κατά την περίοδο συγγραφής της διπλωματικής εργασίας.

Μετάβαση στο περιεχόμενο