Πίνακας 1. Ο ρόλος της κοινωνικής στήριξης στην ψυχική υγεία των ατόμων με οπτική αναπηρία
| Συγγραφείς (έτος
δημοσίευσης) |
Συμμετέχοντες | Ομάδα κοινωνικής στήριξης | Εργαλεία της έρευνας | Αποτελέσματα |
| Kim & Park (2023) | Ενήλικες με οπτική αναπηρία | Φίλοι οικογένεια | chi-square test | Ο επιπολασμός της καταθλιπτικής διάθεσης ήταν υψηλότερος σε άτομα με οπτική αναπηρία σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.
Η ικανοποίηση από τις σχέσεις με τους φίλους και την οικογένεια συσχετίστηκε με χαμηλότερη πιθανότητα καταθλιπτικής διάθεσης. Η κοινωνική υποστήριξη των φίλων και της οικογένειας αποτελούν βασικά στοιχεία στον σχεδιασμό υποστήριξης της ψυχικής υγείας των ατόμων με οπτική αναπηρία. |
| Chu & Chan (2022) | 456 άτομα με οπτική αναπηρία 45-70 ετών Μεσήλικες και ηλικιωμένοι | Οικογένεια Κοινωνικός περίγυρος | Ερωτηματολόγιο | Η κοινωνική στήριξη από το περιβάλλον και από την οικογένεια συμβάλει στην ανεξάρτητη διαβίωση των ηλικιωμένων ατόμων με οπτική αναπηρία και μειώνει το αίσθημα της μοναξιάς.
Η ανεργία και τα χαμηλά επίπεδα κοινωνικής στήριξης επηρεάζουν αρνητικά τα επίπεδα κατάθλιψης στα ηλικιωμένα άτομα με οπτική αναπηρία. Τα επίπεδα κοινωνικής στήριξης μειώνονται καθώς τα άτομα γερνούν με αποτέλεσμα να αυξάνεται το αίσθημα της μοναξιάς και τα συμπτώματα κατάθλιψης. |
| Brunes & Heir (2020) | 736 ενήλικες με οπτική αναπηρία
>18 ετών |
Οικογένεια Φίλοι Ευρύτερα κοινωνικά δίκτυα | Δομημένες τηλεφωνικές συνεντεύξεις Ερωτηματολόγιο | Η ποσότητα και η ποιότητα της στήριξης που λαμβάνουν τα άτομα με οπτική αναπηρία επηρεάζει τα επίπεδα κατάθλιψης.
Τα χαμηλά ποσοστά κοινωνικής στήριξης συνδέθηκαν με υψηλά επίπεδα κατάθλιψης και κοινωνικής απομόνωσης. Η ύπαρξη στενών κοινωνικών δεσμών ενισχύει το αίσθημα του ανήκειν και μειώνει σημαντικά τα αισθήματα κατάθλιψης. Η κοινωνική στήριξη φαίνεται πως συμβάλλει στην καταπολέμηση των κακοποιητικών συμπεριφορών και τον εκφοβισμό στα άτομα με οπτική αναπηρία. |
| Gong, Ni & Wu (2020) | 1,093 ενήλικες με οπτική αναπηρία
>60 ετών |
Φίλοι | Συνεντεύξεις Δομημένο ερωτηματολόγιο | Η οπτική αναπηρία συσχετίζεται άμεσα με υψηλά επίπεδα κατάθλιψης.
Η βελτίωση της κοινωνικής στήριξης από τους φίλους και η ενίσχυση της |
| κοινωνικής συμμετοχής για τους ηλικιωμένους με οπτική αναπηρία συμβάλλουν στη μείωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων.
Τα χαμηλά επίπεδα κοινωνικής στήριξης από την οικογένεια τους συγγενείς και τους φίλους συνδέονται με υψηλά ποσοστά κατάθλιψης στα ηλικιωμένα άτομα με οπτική αναπηρία |
||||
| Habibah & Sucipto (2020) | Άτομα με προβλήματα όρασης από την κοινότητα Sahabat Mata | Ομότιμοι (τυφλοί συνάδελφοι) Συνομήλικοι | Συνεντεύξεις | Τα άτομα με οπτική αναπηρία αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας καθώς στιγματίζονται από την κοινότητα στην οποία ζουν.
Η κοινωνική απομόνωση κυρίως από τον κύκλο των συνομηλίκων αυξάνει τα επίπεδα άγχους και τα καταθλιπτικά συναισθήματα. Η παροχή συναισθηματικής και πληροφοριακής υποστήριξης από ομότιμους στην κοινότητα συμβάλλει στη μείωση των προβλημάτων ψυχικής υγείας. |
| Heppe et al. (2020) | 316 άτομα με τύφλωση ή χαμηλή όραση 14-24 ετών | Οικογένεια Συνομήλικοι | Προσωπικές συνεντεύξεις με τη βοήθεια Η/Υ Τηλεφωνικές συνεντεύξεις
Ερωτηματολόγιο |
Η υποστήριξη από την οικογένεια μειώνεται όσο τα άτομα περνούν προς την ενηλικίωση.
Η δημιουργία και η διατήρηση σχέσεων με συνομηλίκους επηρεάζει το αίσθημα μοναξιάς στην ενήλικη ζωή. |
| Papadopoulos & Papakonstantinou (2020) | 40 νεαροί ενήλικες με οπτική αναπηρία 18-40 ετών | Φίλοι | Beck Depression Inventory (BDI-I) Ερωτηματολόγιο | Τόσο η θετική όσο και η αρνητική κοινωνική στήριξη μπορούν να επηρεάσουν τα επίπεδα κατάθλιψης στα άτομα με οπτική αναπηρία.
Η παροχή θετικής πρακτικής κοινωνικής στήριξης από τους φίλους φαίνεται να μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης συμπτωμάτων κατάθλιψης. |
| Kohda et al. (2019) | 81 αθλητές με οπτική αναπηρία
32.8 ετών Μ.Ο. |
Οικογένεια Φίλοι | Ερωτηματολόγιο | Η παροχή θετικής κοινωνικής στήριξης από την οικογένεια μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ψυχική υγεία των ατόμων με οπτική αναπηρία
Η κοινωνική στήριξη από τον κύκλο των φίλων δεν επηρεάζει την ψυχική υγεία των αθλητών με οπτική αναπηρία. |
| Manyumwa (2018) | 6 οιτητές με οπτική αναπηρία | Εκπαιδευτικό προσωπικό Φίλοι Συμφοιτητές | Ημι-δομημένες συνεντεύξεις | Η παροχή κοινωνικής στήριξης από τους βλέποντες συνομήλικους και από τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας έκανε
τα άτομα με οπτική αναπηρία να νιώθουν περισσότερο αποδεκτά. |
| Bodaghi et al. (2017) | 22 φοιτητές με οπτική αναπηρία 20-37 ετών | Κοινωνικός περίγυρος Ομάδες υποστήριξης | Ημι-δομημένες συνεντεύξεις Ομάδες εστίασης | Η παροχή θετικής κοινωνικής στήριξης και η φιλική συμπεριφορά των βιβλιοθηκονόμων ενίσχυσε την αυτοεκτίμηση των φοιτητών με οπτική
αναπηρία και το αίσθημα ότι τους σέβονται. |
| Bodaghi et al. (2016) | 18 φοιτητές με οπτική αναπηρία | Κοινωνικός περίγυρος Ομάδες υποστήριξης | Ημι-δομημένες συνεντεύξεις Ομάδες εστίασης Επικοινωνία μέσω emails | Ο τόνος της φωνής, οι χαιρετισμοί και η φιλική συμπεριφορά των βιβλιοθηκονόμων έκανε τα άτομα με οπτική αναπηρία να νιώθουν ότι τους εκτιμούν και τους υπολογίζουν.
Η απουσία επίσημων γραπτών οδηγιών είχε ως αποτέλεσμα την αντιμετώπιση ακαδημαϊκών και κοινωνικών περιορισμών (αντίληψη ότι δεν θα τους παρασχεθεί βοήθεια όταν τη χρειαστούν) από τους φοιτητές με οπτική αναπηρία. |
| Papadopoulos et al. (2015) | 96 άτομα με οπτική αναπηρία 16-50 ετών | Ευρύτερα κοινωνικά δίκτυα (Φίλοι, οικογένεια, συγγενείς, συμμαθητές, δάσκαλοι, συνάδελφοι, θεραπευτές) | 3 αυτοκατασκευασμένα ερωτηματολόγια | Τα άτομα με οπτική αναπηρία παρουσιάζουν μικρότερο αριθμό κοινωνικών δικτύων και κατά συνέπεια χαμηλότερα ποσοστά κοινωνικής στήριξης.
Ο κύκλος των φίλων και η οικογένεια αποτελούν κύριες ομάδες υποστήριξης οι οποίες συμβάλλουν στην ανάπτυξη του αισθήματος της ευτυχίας. Η εργασία επηρεάζει άμεσα τον αριθμό των θετικά υποστηρικτικών κοινωνικών δικτύων των ατόμων με οπτική αναπηρία. Κατά την αύξηση της ηλικίας η παροχή θετικής πρακτικής και συναισθηματικής κοινωνικής στήριξης μειώνεται συγκριτικά με τα νεαρά άτομα. |
| Papadopoulos et al. (2014) | 77 άτομα με οπτική αναπηρία 18-56 ετών | Στενό οικογενειακό περιβάλλον Συγγενείς Φίλοι Ευρύτερο κοινωνικό δίκτυο (συμμαθητές, συνάδελφοι,
γείτονες) |
21-item Beck Depression Scale Αυτοκατασκευασμένο ερωτηματολόγιο | Τα υψηλά επίπεδα θετικής κοινωνικής στήριξης συνδέονται με χαμηλότερα επίπεδα καταθλιπτικών συμπτωμάτων. |
| Bishop & Rhind (2011) | 9 φοιτητές με οπτική αναπηρία 21-46 ετών | Πανεπιστημια κό ίδρυμα Συνομήλικοι Οικογένεια | Διαπροσωπικές συνεντεύξεις Τηλεφωνικές συνεντεύξεις | Τα άτομα με υψηλό μορφωτικό επίπεδο λαμβάνουν μεγαλύτερη κοινωνική στήριξη συγκριτικά με εκείνα που έχουν χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο.
Οι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες (γάμος, σταθερό εισόδημα, εργασία)επηρεάζουν την παροχή κοινωνικής στήριξης. Η χαμηλότερη κοινωνικοοικονομική κατάσταση επηρεάζει αρνητικά την παροχή θετικής κοινωνικής στήριξη και οδηγεί σε υψηλά επίπεδα κατάθλιψης και κοινωνικής απομόνωσης. |
| McLaughlin, Vagenas & Dobson (2011) | 5,863 γυναίκες με αισθητηριακά και κινητικά προβλήματα (οπτική αναπηρία ή κινητικά προβλήματα)
73-84 ετών |
Οικογένεια Στενό κοινωνικό περιβάλλον | Ερωτηματολόγιο | Όσο αυξάνεται η ηλικία τόσο μειώνεται σταδιακά και ο αριθμός των κοινωνικών δικτύων.
Η μείωση των κοινωνικών επαφών και η μειωμένη παροχή κοινωνικής στήριξης επηρεάζουν αρνητικά τα επίπεδα κατάθλιψης, το αίσθημα της μοναξιάς και την αυτοεκτίμηση στις ηλικιωμένες γυναίκες με οπτική αναπηρία. |
| Celeste & Grum (2010) | 2 νήπια με τύφλωση 4 ετών | Δάσκαλοι Συνομήλικοι | Αναπτυξιακές και προσαρμοστικές αξιολογήσεις.
Δομημένες παρατηρήσεις παιχνιδιού. Συνεντεύξεις |
Η κοινωνική υποστήριξη που λαμβάνουν οι μαθητές με οπτική
αναπηρία από τους δασκάλους και τους συνομηλίκους τους μπορεί να προωθήσει τη μελλοντική ανεξάρτητη διαβίωσή τους. Η συμμετοχή των παιδιών με οπτική αναπηρία σε ομαδικές αλληλεπιδράσεις μπορεί να επηρεάσει θετικά της στάση των συνομηλίκων τους απέναντι στην αναπηρία και να οδηγήσει στην παροχή θετικής κοινωνικής στήριξης. |
| Crimarolli (2006) | 114 ενήλικες με οπτική αναπηρία 24-64 ετών | Συγγενείς Φίλοι | Τηλεφωνικές συνεντεύξεις | Τα υψηλά επίπεδα υπερπροστασίας συσχετίστηκαν με τα υψηλά επίπεδα καταθλιπτικής συμπτωματολογίας και άγχους.
Η υπερπροστασία συνδέθηκε άμεσα με το αίσθημα της δυστυχίας. |
| Cimarolli & Boerner (2005) | 86 ενήλικες με οπτική αναπηρία 22-64 ετών | Οικογένεια | Συνεντεύξεις | Οι ενήλικες που δεν λαμβάνουν υποστήριξη παρουσιάζουν την υψηλότερη τάση για καταθλιπτικά συμπτώματα, ακολουθούμενοι από τους ενήλικες που λαμβάνουν μόνο αρνητική υποστήριξη.
Η αρνητική κοινωνική στήριξη (υποτίμηση των δυνατοτήτων των ατόμων με οπτική αναπηρία, υπερπροστασία) αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης καταθλιπτικών συμπτωμάτων. |
| Horowitz et al. (2003) | 95 ηλικιωμένα άτομα με οπτική αναπηρία | Οικογένεια Φίλοι Υπηρεσίες υγείας και αποκατάστασ ης | Συνεντεύξεις | Τα άτομα τα οποία ήταν άγαμα με επιβαρυμένη κατάσταση της υγείας και με χαμηλή συναισθηματική υποστήριξη από την οικογένεια εμφάνισαν καταθλιπτικά συμπτώματα.
Τα άτομα τα οποία από νεαρή ηλικία διατήρησαν σταθερούς φιλικούς δεσμούς και έκαναν χρήση των υπηρεσιών υγείας κατά την Τρίτη ηλικία εμφάνισαν χαμηλότερα ποσοστά κατάθλιψης και κοινωνικής απομόνωσης |
