«Η ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΤΩΝ ΜΕΙΟΝΟΤΙΚΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ στις ΔΟΜΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ» – Διπλωματική Εργασία της Βιλντάν Γιουσούφ – ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ, Π.Μ.Σ. Κοινωνική Εργασία στην Εκπαίδευση – Ένταξη Ετεροτήτων – Μέρος 43ο
- ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Τοποθετώντας τα συμπεράσματα της συγκεκριμένης έρευνας στην αντικαταπιεστική προσέγγιση διατυπώνουμε ότι η ανεπαρκής συνδρομή του κράτους, η μη καθοδήγηση των γονιών, η έλλειψη δομών και υπηρεσιών για τους γονείς για λήψη στήριξης, η αδυναμία και άγνοια των γονιών προκαλεί μια σειρά αδικιών και καταπίεσης που βιώνουν οι μειονοτικές οικογένειες που έχουν παιδιά με αναπηρία.
Αναδεικνύοντας την αντικαταπιεστική προσέγγιση στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση των παρεμβάσεων όσον αφορά τις συγκεκριμένες οικογένειες θα μπορούσαμε να προτείνουμε τα εξής:
Η ενδυνάμωση των γονιών για την αναγνώριση των εμποδίων που συναντούν σε όλα τα επίπεδα, για την διεκδίκηση των δικαιωμάτων των παιδιών τους για την βελτίωση της κρατικής μέριμνας για αυτές τις οικογένειες.
Σχεδιασμός και υλοποίηση προγραμμάτων συμβουλευτικής και καθοδήγησης των γονιών από ομάδες ειδικών (ιατρούς, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, ειδικούς παιδαγωγούς, διαμεσολαβητές, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές) με στόχο την σωστή ενημέρωση και την στήριξη για να αποδεχτούν ομαλότερα την αναπηρία, αλλά και παροχή συστηματικής στήριξης προς όλη την οικογένεια.
Συνέχιση και βελτίωση κρατικών παροχών σε όλες τις οικογένειες παιδιών με αναπηρία με σκοπό την κάλυψη των ειδικών θεραπειών και εκπαίδευσης.
Η συμπερίληψη των γονιών στην διαμόρφωση εκπαιδευτικών – θεραπευτικών παρεμβάσεων των παιδιών τους. Οι γονείς είναι αυτοί που γνωρίζουν καλύτερα από όλους τις δεξιότητες- ικανότητες και τις ανάγκες των παιδιών τους. Η συνεργασία αυτή θα βελτιώσει και τις υπηρεσίες που παρέχονται αλλά και τον τρόπο αντιμετώπισης του παιδιού με αναπηρία από την ευρύτερη κοινωνία.
Βάση των ευρημάτων παρατηρείται πως όλες οι υπηρεσίες παρέχονται κεντρικά και οι γονείς που βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε αυτές τις υπηρεσίες. Η διαμεσολάβηση μεταξύ οικογένειας και
υπηρεσιών και η ενημέρωση των γονιών για τις παρεχόμενες υπηρεσίες από τους κοινωνικούς λειτουργούς θα βοηθούσε στην μείωση του αποκλεισμού και θα βελτίωνε την άμεση και συνεχή επαφή με αυτές τις υπηρεσίες.
Η λειτουργία κινητών μονάδων ενημέρωσης και παροχής υπηρεσιών για την υποστήριξη των γονιών αλλά και για την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας σε ζητήματα αναπηρίας θα μπορούσε να μειώσει την απορριπτική συμπεριφορά αλλά και την αδιαφορία της ευρύτερης κοινωνίας προς αυτές τις οικογένειες. Ταυτοχρόνως, αυτές οι κινητές μονάδες θα μείωναν και τα έξοδα μετακίνησης των οικογενειών αλλά και την επιπλέον κούραση που βιώνουν μέχρι να φτάσουν στις κατάλληλες θεραπείες.
Η κινητοποίηση των οικογενειών για συλλογικότητα αλλά και συντονισμός ομάδων αυτοβοήθειας θα μπορούσε να παίζει σημαντικό ρόλο στη στήριξη των συγκεκριμένων οικογενειών.
Η αναβάθμιση κτηριακών εγκαταστάσεων των μειονοτικών σχολείων για την βελτίωση της προσβασιμότητας θα παρείχε την δυνατότητα στα παιδιά με κινητικές βλάβες να βιώνουν λιγότερους περιορισμούς.
Η αναβάθμιση της ποιότητας παρεχόμενης εκπαίδευσης και η ευαισθητοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας των μειονοτικών σχολείων, για συμπεριληπτική εκπαίδευση έτσι ώστε και οι εκπαιδευτές να διεκδικούν τα δικαιώματα των ανάπηρων μαθητών στο σχολείο αλλά και προς τους γονείς των μη ανάπηρων παιδιών.
Η πρόσληψη περισσότερων ειδικών παιδαγωγών για παράλληλη στήριξη στα μειονοτικά σχολεία και επιστημονική υποστήριξη αυτών των εκπαιδευτικών μονάδων.
Ίδρυση και λειτουργία κέντρων εκπαίδευσης αυτόνομης διαβίωσης όπου θα παρέχονται υπηρεσίες βελτίωσης επιπέδου αυτονομίας και η προαγωγή της ικανότητας αυτό φροντίδας . Μέσω της βελτίωσης της λειτουργικότητας των ικανοτήτων τα άτομα αυτά μπορούν να λειτουργούν αυτόνομα ή με ελάχιστη στήριξη στην κοινωνία.
Ο επαγγελματικός προσανατολισμός των παιδιών με αναπηρία και η εμπλοκή τους στην οικονομική ζωή της χώρας με σκοπό να έχουν την αυτονομία και την οικονομική ανεξαρτησία τους και να μην βασίζονται μόνο στις κρατικές παροχές για την συνέχιση της ζωής τους.
Τα ΚΔΑΠμεΑ λειτουργούν ως κέντρα δημιουργικής απασχόλησης και δεν παρέχουν εκπαίδευση για βελτίωση της αυτονομίας ούτε παρέχουν επαγγελματικό προσανατολισμό. Με την βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών αυτών των κέντρων ή με την λειτουργία καινούριων κέντρων για παροχή προγραμμάτων επαγγελματικού προσανατολισμού και βελτίωσης κοινωνικών δεξιοτήτων θα μπορούσαν τα παιδιά με αναπηρία να έχουν πιο ενεργό ρόλο στην κοινωνικό οικονομική ζωή.
Η ένταξη του πιλοτικού προγράμματος του θεσμού προσωπικού βοηθού στις κρατικές παροχές που λαμβάνουν οι οικογένειες των παιδιών με αναπηρία. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των παιδιών με αναπηρία και των οικογενειών τους μέσω επίτευξης της ανεξάρτητης διαβίωσης τους και της ισότιμης συμμετοχής τους σε όλες τις πτυχές της κοινωνικής, οικονομικής, πολιτιστικής και πολιτικής ζωής. Το συγκεκριμένο πιλοτικό πρόγραμμα θεσμοθετήθηκε με τα άρθρα 32-39 του νόμου 4837/2021 και στοχεύει την αποφυγή της ιδρυματοποίησης και την ενίσχυσης της ανεξάρτητης διαβίωσης. Για τα επόμενα δύο χρόνια θα λειτουργήσει πιλοτικά με απώτερο σκοπό να ενταχθεί στις βασικές κρατικές παροχές που λαμβάνουν τα άτομα με αναπηρία.
Ίδρυση αθλητικών συλλόγων και η ενασχόληση των παιδιών με αναπηρία και μη με τον αθλητισμό. Με στόχο τα παιδιά να ασχολούνται με ένα άθλημα σύμφωνα με τις δεξιότητες και τις ικανότητες τους και να έχουν την ευκαιρία αλληλεπίδρασης και συναναστροφής με μη ανάπηρα παιδιά. Αυτή η συναναστροφή θα μπορούσε να βοηθήσει στην μείωση του στίγματος και των διακρίσεων αλλά και θα προλάβει την ιδρυματοποίηση και τον στιγματισμό των ανάπηρων παιδιών και των οικογενειών τους.
Όλες οι παραπάνω προτάσεις θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των παιδιών με αναπηρία αλλά και των οικογενειών τους καθώς και στην διαμόρφωση μιας διαφορετικής αντίληψης για την αναπηρία όπως επίσης και στην αναγνώριση της καταπίεσης και περιθωριοποίησης που βιώνουν από την ευρύτερη κοινωνία.
Το δείγμα της συγκεκριμένης έρευνας αποτέλεσαν λίγες οικογένειες, δυστυχώς, δεν γνωρίζουμε τον ακριβές αριθμό των μειονοτικών οικογενειών που έχουν παιδιά με αναπηρία, δεν έχει γίνει κάποια χαρτογράφηση, ούτε έρευνες για να έχουμε εικόνα του ποσοστού των οικογενειών με παιδί με αναπηρία, παράλληλα είχαμε πρόσβαση μόνο σε 10 οικογένειες εκ των οποίων οι πέντε ήταν κάτοικοι της ορεινής περιοχής και αυτό αποτέλεσε τον περιορισμό της συγκεκριμένης έρευνας.