Η επίδραση του χορού στην υποκειμενική ευημερία των αναπήρων: μια συστηματική ανάλυση των ποιοτικών ερευνών – ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ της Νατάσας Τζήκα – ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, Π.Μ.Σ. «ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ» – Μέρος 4ο
1.1 Σύνδεση υποκειμενικής ευημερίας με την αναπηρία και τον ρόλο του χορού ως μέσο βελτίωσης της ζωής.
Έρευνες δείχνουν ότι ο χορός και οι σωματικές δραστηριότητες μπορούν να επηρεάσουν θετικά την υποκειμενική ευημερία και την ποιότητα ζωής των αναπήρων. Οι νεαροί ανάπηροι χορευτές ανέφεραν υψηλά επίπεδα υποκειμενικής ευημερίας σε σύγκριση με τις κανονιστικές τιμές (Aujla & Needham-Beck, 2020). Παρεμβάσεις χορού για ενήλικες με νοητική βλάβη έδειξαν βελτιώσεις στην επίγνωση του σώματος, τη συμμετοχή στη σωματική δραστηριότητα και την ψυχική υγεία (Dumitru, 2023). Ωστόσο, οι ηλικιωμένοι ανάπηροι ενήλικες ανέφεραν γενικά χαμηλότερη υποκειμενική ευημερία από εκείνους που δεν είχαν, βιώνοντας λιγότερα ευχάριστες καταστάσεις καθημερινά (Freedman et al., 2012). Οι δραστηριότητες τύπου γιόγκα έδειξαν δυνατότητες για τη βελτίωση της υποκειμενικής ευημερίας, ενώ τα προγράμματα αθλητισμού και χορού που βασίζονται σε ομάδες, μπορούν να ενισχύσουν την ευημερία στους νέους (Kay et al., 2018). Παρά αυτά τα πολλά υποσχόμενα ευρήματα, υπάρχουν περιορισμένα στοιχεία υψηλής ποιότητας, ιδίως στο Ηνωμένο Βασίλειο, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη για πιο αυστηρή έρευνα για να διαπιστωθεί η σχέση μεταξύ χορού, αναπηρίας και υποκειμενικής ευημερίας (Kay et al., 2018).
Η υποκειμενική ευημερία περιλαμβάνει την ευτυχία, την ικανοποίηση από τη ζωή και τη θετική επίδραση, ενώ η έρευνα επικεντρώνεται στη μέτρηση, τους αιτιολογικούς παράγοντες και τις θεωρητικές προσεγγίσεις (Diener, 1984). Η ευημερία είναι πολυδιάστατη, ενσωματώνοντας υποκειμενικές και ψυχολογικές συνιστώσες, καθώς και κατασκευές όπως το νόημα της ζωής, η αυτοεκτίμηση και η αισιοδοξία (Costa Ribeiro, 2021). Η μετατόπιση αυτή υπογραμμίζει ότι η ευημερία δεν εξαρτάται αποκλειστικά από ατομικές πτυχές αλλά και από παράγοντες του πλαισίου και των διαπροσωπικών σχέσεων, στοχεύοντας στην ευημερία και όχι μόνο στην ικανοποίηση από τη ζωή. Η αυτοεκτίμηση και η υποκειμενική ευημερία αποτελούν κρίσιμα στοιχεία που επηρεάζουν την ψυχολογική υγεία, τις διαπροσωπικές σχέσεις και τις συνολικές εμπειρίες ζωής (Diener, 1984). Αυτές οι θεωρίες παρέχουν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την κατανόηση και την προώθηση της ψυχολογικής ευημερίας.
