Η επίδραση του χορού στην υποκειμενική ευημερία των αναπήρων: μια συστηματική ανάλυση των ποιοτικών ερευνών – ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ της Νατάσας Τζήκα – ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, Π.Μ.Σ. «ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ» – Μέρος 1ο

Οκτ 21, 2025 | Άλλες προσεγγίσεις της τυφλότητας και της αναπηρίας, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

«ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ»

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΟΥΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Η επίδραση του χορού στην υποκειμενική ευημερία των αναπήρων: μια συστηματική ανάλυση των ποιοτικών ερευνών

Νατάσα Τζήκα

ΑΕΜ:81

Η παρούσα Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία υποβλήθηκε στο Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, για την απόκτηση του μεταπτυχιακών τίτλου σπουδών ειδίκευσης στην «Σπουδές για την αναπηρία».

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Επιβλέπων καθηγητής: Αθανάσιος Κουτσοκλένης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

2ο Μέλος: Καραγιάννη Παναγιώτα, Καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα δημοτικής εκπαίδευσης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

3ο Μέλος: Ιωαννίδου Μάρθα, Επίκουρη καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα δημοτικής εκπαίδευσης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Θεσσαλονίκη, 2025

Υπεύθυνη Δήλωση

Βεβαιώνω ότι είμαι συγγραφέας της παρούσας Μεταπτυχιακής Διπλωματικής Εργασίας.

Κάθε βιβλιογραφική αναφορά και άλλη βοήθεια που προσφέρθηκε στην εκπόνησή της αναφέρεται στο κείμενο. Η εργασία ακολουθεί τους κανόνες ηθικής και δεοντολογίας του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών και του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης.

Η συγγραφέας της εργασίας

Νατάσα Τζήκα

Πνευματικά δικαιώματα

Απαγορεύεται η αντιγραφή μέρους ή του συνόλου της παρούσας Μεταπτυχιακής Διπλωματικής Εργασίας.

Επιτρέπεται η ανατύπωση, αποθήκευση και διανομή για εκπαιδευτικό ή ερευνητικό σκοπό, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την προϋπόθεση να αναφέρεται η πηγή προέλευσης.

Η έγκριση της Μεταπτυχιακής Διπλωματικής Εργασίας από το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης δεν δηλώνει απαραίτητα την αποδοχή των απόψεων του συγγραφέα.

Περίληψη

Η υποκειμενική ευημερία (Subjective Well Being, SWB) αναφέρεται στην ικανοποίηση από τη ζωή και στα θετικά συναισθήματα, που επηρεάζουν την υγεία, την εργασία και τις κοινωνικές σχέσεις. Η μέτρησή της είναι κρίσιμη για την κοινωνική πρόοδο και τη χάραξη πολιτικής. Ο χορός και η σωματική δραστηριότητα μπορούν να βελτιώσουν την υποκειμενική ευημερία των αναπήρων, αν και απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοήσουμε πλήρως την επίδρασή τους. Η ευημερία επηρεάζεται από ατομικούς και κοινωνικούς παράγοντες, συμβάλλοντας στην ψυχολογική υγεία. Οι κοινωνικές αντιλήψεις, οι διακρίσεις και η ψυχολογική πίεση επηρεάζουν αρνητικά την ευημερία των αναπήρων, οδηγώντας συχνά σε κοινωνική απομόνωση. Η αποδόμηση των προκαταλήψεων μέσω εκπαίδευσης και πολιτικών ένταξης είναι απαραίτητη για την κοινωνική αλλαγή. Η μελέτη ανέλυσε 27 επιστημονικά άρθρα για να διερευνήσει τη σχέση μεταξύ χορού και υποκειμενικής ευημερίας των αναπήρων. Τα ευρήματα αποσαφηνίζουν τον θετικό ρόλο του χορού στην ψυχολογική και κοινωνική τους ευημερία. Αναμφίβολα, ο χορός ενισχύει την αυτοεκτίμηση και την αυτοαντίληψη των αναπήρων, προάγοντας θετικές κοινωνικές σχέσεις και συνολική ευημερία. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν αυξημένη αυτοπεποίθηση και αίσθηση προσωπικής ικανοποίησης. Επιπλέον, η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών και του κοινού αποδεικνύεται κρίσιμη για την προώθηση της ένταξης στον χορό. Οι ανάπηροι χορευτές μπορούν να λειτουργήσουν καταλυτικά, διεκδικώντας τη σκηνή με αυτονομία και αυθεντικότητα. Η ισότιμη συμμετοχή των αναπήρων στις τέχνες και η ενσωμάτωσή τους στις πολιτικές υγείας και ευημερίας είναι ζωτικής σημασίας. Η πρόκληση των παραδοσιακών αντιλήψεων μπορεί να οδηγήσει σε μια πιο ενταξιακή καλλιτεχνική και κοινωνική πραγματικότητα.

Λέξεις Κλειδιά: αναπηρία, χορός, υποκειμενική ευημερία, εκπαίδευση

Περίληψη

Abstract

Κεφάλαιο 1. Υποκειμενική Ευημερία

1.1 Σύνδεση υποκειμενικής ευημερίας με την αναπηρία και τον ρόλο του χορού ως μέσο βελτίωσης της ζωής

Κεφάλαιο 2. Εννοιολογικές αποσαφηνίσεις

2.1 Αναπηρία

2.2 Παράγοντες που επηρεάζουν την υποκειμενική ευημερία των αναπήρων

2.2.1 Κοινωνικές στάσεις και αντιλήψεις για την αναπηρία

2.2.2 Εμπόδια κοινωνικής ένταξης και διακρίσεις

2.2.3 Ψυχολογικές επιπτώσεις της αναπηρίας

2.2.4 Ο ρόλος της οικογένειας και του υποστηρικτικού περιβάλλοντος στην υποκειμενική ευημερία των αναπήρων

2.2.5 Προσβασιμότητα των αναπήρων στον πολιτισμό και τον αθλητισμό

Κεφάλαιο 3. Χορός

3.1. Εισαγωγή

3.2. Χορός και αναπηρία

3.3 Ιστορική αναδρομή χορού και αναπηρίας

3.4. Ο Ρόλος του Χορού στην Ενίσχυση της Υποκειμενικής Ευημερίας των Αναπήρων

3.4.1 Ο χορός ως μέσο έκφρασης και αποκατάστασης

3.4.2 Σωματικά οφέλη

3.4.3 Κοινωνικά οφέλη

3.4.4 Ψυχολογικά οφέλη

3.5 Ανασκόπηση ερευνητικών μελετών που εστιάζουν στη σχέση μεταξύ χορού και βελτίωσης της ψυχικής και σωματικής ευημερίας των αναπήρων.

Κεφάλαιο 4. Μεθοδολογία

4.1 Σκοπός της έρευνας

4.2 Η έρευνα

4.3 Ερευνητικά ερωτήματα

4.4 Διαδικασία εντοπισμού του υλικού

Πίνακας 1.

4.5 Διαδικασία επιλογής του υλικού

Πίνακας 2

Πίνακας 3.

Πίνακας 5. Διάγραμμα ροής

Κεφάλαιο 5. Αποτελέσματα

Πίνακας 6.

5.1 Συζήτηση

5.2 Υποκειμενική ευημερία

5.3 Σε ποιο βαθμό ο χορός επιδρά στην υποκειμενική ευημερία των αναπήρων;

5.4. Πώς ο χορός συνδέεται με την αυξημένη αίσθηση ευημερίας, τη βελτίωση της αυτοεκτίμησης και την ανάπτυξη θετικών κοινωνικών σχέσεων;

5.5. Υποκειμενική ευημερία και πώς αυτή επηρεάζει την αντίληψη των αναπήρων για τη σωματική τους ταυτότητα

5.6. Άλλοι παράγοντες που συντελούν στην υποκειμενική ευημερία Ευρήματα άρθρων

5.6.1 Πώς η υποκειμενική ευημερία προέρχεται μέσα από την αποδοχή από το περιβάλλον

5.6.2. Υποκειμενική ευημερία και πως επηρεάζεται από την αίσθηση του ανήκειν

5.6.3. Υποκειμενική ευημερία και πως επηρεάζεται από τις θετικές σχέσεις με τους άλλους

5.6.4. Πως η βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων συμβάλλει στην υποκειμενική ευημερία

5.6.5 Πως η διαχείριση συναισθημάτων οδηγεί σε βελτίωση της υποκειμενικής ευημερίας

5.6.6. Υποκειμενική ευημερία και πως επηρεάζεται από τη βελτίωση στις κινητικές δεξιότητες

5.6.7. Μείωση των επιπέδων επιθετικότητας και πως επιδρά στην υποκειμενική ευημερία

5.6.8 Χωροαντίληψη και πως αυτή επιδρά στην υποκειμενική ευημερία

5.7 Υποκειμενική ευημερία και ανάπηρες γυναίκες

5.8 Πως συντελεί στην υποκειμενική ευημερία η εκπαίδευση των ίδιων των εκπαιδευτών

5.7 Πως συντελεί στην υποκειμενική ευημερία η χρήση μη φαρμακολογικών παρεμβάσεων

Περιορισμοί στην έρευνα

Κεφάλαιο 6. Συμπεράσματα

6.1 Γενικά

6.2 Προτάσεις για μελλοντική έρευνα

Επίλογος

Βιβλιογραφία

Εκτύπωση

Επιστροφή

αποστολή σε email