Χιούμορ, Ενσυναίσθηση και Εκπαίδευση Ατόμων με Κινητικές Αναπηρίες – ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ του Σαρηγιαννίδη Αδαμάντιου – ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, Π.Μ.Σ. «Επιστήμες της Αγωγής: Εκπαίδευση Ενηλίκων, Ειδική Αγωγή» – Μέρος 13ο
4.2. Εκπαιδευτικοί και αντιμετώπιση
Παλαιότερες έρευνες αναφέρουν ότι οι εκπαιδευτικοί βιώνουν στρες για διαφορετικούς λόγους, όπως είναι η σχέση με τους συναδέλφους τους, οι συνθήκες εργασίας, η απειθαρχία των μαθητών, ακόμα και ο μισθός (Blase, 1986, όπως αναφέρεται σε Admiraal et al., 2000). Μάλιστα έχει διαπιστωθεί ότι οι εκπαιδευτικοί θεωρούν τους μαθητές τους ως μεγάλη πηγή στρες για την καθημερινότητά τους (Blase, 1986, όπως αναφέρεται σε Admiraal et al., 2000). Σχετική έρευνα έχει δείξει ότι το στρες των εκπαιδευτικών επηρεάζει την ποιότητα της διδασκαλίας και την αλληλεπίδραση με τους μαθητές (Wong et al., 2017, όπως αναφέρεται σε Cancio et al., 2018).
Οι εκπαιδευτικοί κατά τη διδασκαλία τους στην τάξη έρχονται αντιμέτωποι με το χάσμα ανάμεσα στις αντιλήψεις τους για την ιδανική διαχείριση της τάξης και της δύσκολης πραγματικότητας που καλούνται πολλές φορές να αντιμετωπίσουν στα πλαίσια της σχολικής καθημερινότητας (Salkovsky et al., 2015). Αξίζει να επισημανθεί ότι δεν αρκούν μόνο συγκεκριμένες ενέργειες για να δημιουργηθεί και να διατηρηθεί ένα περιβάλλον που προάγει τη μαθησιακή διαδικασία, καθώς η διαχείριση της τάξης αποτελεί μια πολύπλοκη κοινωνική, ψυχολογική και συναισθηματική διαδικασία που περιλαμβάνει αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στον εκπαιδευτικό και τους μαθητές (Pianta, 2006, όπως αναφέρεται σε Salkovsky et al., 2015). Έτσι, η έλλειψη ικανοποίησης των εκπαιδευτικών που σχετίζεται με τις επιδόσεις τους αναφορικά με τη διαχείριση της σχολικής τάξης, έχει συνδεθεί με αύξηση των επιπέδων άγχους που βιώνουν, καθώς και με αίσθημα δυσαρέσκειας (Greenwood et al., 1990, όπως αναφέρεται σε Salkovsky et al., 2015). Επιπλέον, το χάσμα ανάμεσα στις προσδοκίες των εκπαιδευτικών και της σκληρής πολλές φορές για αυτούς πραγματικότητας, με τις προκλήσεις που βιώνουν κατά τη διαχείριση της σχολικής τάξης, είναι λόγος που συχνά οδηγεί τους αρχάριους εκπαιδευτικούς σε αισθήματα κατάθλιψης και απόγνωσης (Conway,2001, όπως αναφέρεται σε Salkovsky et al., 2015).
Η αντιμετώπιση σχετίζεται με τις γνωστικές και συναισθηματικές προσπάθειες που καταβάλλουν οι εκπαιδευτικοί ως αντίδραση προς το άγχος και την πίεση που βιώνουν προσπαθώντας να επιλέξουν την καλύτερη πρακτική για τη διαχείριση της τάξης (Lewis, 1999). Έχει φανεί ότι οι εκπαιδευτικοί που χρησιμοποιούν πιο προσαρμοστικές στρατηγικές αντιμετώπισης παρουσιάζουν χαμηλότερα επίπεδα εργασιακής εξουθένωσης σε σχέση με αυτούς που χρησιμοποιούν λιγότερο προσαρμοστικές στρατηγικές αντιμετώπισης που βασίζονται στο να αποφεύγουν ή να αγνοούν την αγχωτική κατάσταση (Van Dick & Wagner, 2001, όπως αναφέρεται σε Salkovsky et al., 2015). Επίσης, έντονα αγχώδεις εκπαιδευτικοί είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιήσουν αρνητικές, μη προσαρμοστικές στρατηγικές αντιμετώπισης, όπως είναι η αποφυγή, όταν έρχονται αντιμέτωποι με προκλήσεις και δυσκολίες (Austin et al. 2005, όπως αναφέρεται σε αναφέρεται σε Salkovsky et al., 2015). Οι στρατηγικές αποφυγής συνδέονται με απόσυρση από την πηγή που προκαλεί το άγχος, συναισθηματική εξάντληση και αίσθημα αποτυχίας (Chan & Hui, 1995, όπως αναφέρεται σε Salkovsky et al., 2015).
Σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα η δουλειά των ειδικών παιδαγωγών είναι πιο απαιτητική και πιο αγχωτική σε σχέση με αυτή των εκπαιδευτικών γενικής αγωγής (Bettini et al., 2017, όπως αναφέρεται σε Cancio et al., 2018). Οι ειδικοί παιδαγωγοί συχνά αντιμετωπίζουν αυξημένο φόρτο εργασίας, έλλειψη ξεκάθαρων καθηκόντων, απουσία διοικητικής υποστήριξης, περιορισμένη συνεργασία με τους συναδέλφους και βιώνουν αισθήματα απομόνωσης στην εργασιακή τους καθημερινότητα (Albrecht et al., 2009, όπως αναφέρεται σε Cancio et al., 2018). Επιπλέον, στοιχεία σχετικά με τους ειδικούς παιδαγωγούς δείχνουν ότι το στρες συνδέεται με μειωμένη αίσθηση επιτυχίας, καθώς οι εκπαιδευτικοί αισθάνονται ότι δεν καλύπτουν τις ανάγκες των μαθητών τους και ότι δεν παρεμβαίνουν τόσο επιτυχημένα για την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων που προκύπτουν (Embich, 2001, όπως αναφέρεται σε Cancio et al., 2018). Όταν οι εκπαιδευτικοί δεν βρίσκουν τα κατάλληλα αποθέματα για την αντιμετώπιση του στρες που βιώνουν, ενδεχομένως να νιώσουν αποθαρρημένοι, να έχουν μειωμένα κίνητρα και να μη βρίσκουν ενδιαφέρον για το επάγγελμά τους (Matheny et al., 2000, όπως αναφέρεται σε Cancio et al., 2018).
